Energieverbruik en ongelijkheid

nuon essent

In 1974 publiceerde Iwan Illich ‘Energy and Equity’. Daarin zet hij uiteen waarom een groeiend energieverbruik samen gaat met steeds meer ongelijkheid en armoede.

Omdat een groeiende energieverbruik leidt tot meer CO2-uitstoot en dus meer klimaatopwarming, gaan CO2-uitstoot en klimaatopwarming dus óók samen met meer armoede en ongelijkheid.

Ongelijkheid en armoede moeten sowieso bestreden worden. Alle mensen hebben immers recht op een menswaardig bestaan en daar komt niets van terecht als steeds meer rijkdom terecht komt bij een kleine groep rijken.

Maar armoede en ongelijkheid moeten dus ook bestreden worden omdat die een groeiend energieverbruik en dus klimaatopwarming in de hand werken. Waarom is dat zo?

De energie die wij gebruiken wordt zo goedkoop geproduceerd dat wij er steeds meer van gaan gebruiken. Dát de energie zo goedkoop kan worden geproduceerd heeft twee oorzaken.

De eerste is dat bij de productie van energie sprake is van veel ‘externe’ kosten die niet in de prijs van de energie wordt meegenomen. De tweede is bijvoorbeeld dat arbeiders die betrokken zijn bij het delven van grondstoffen enorm worden uitgebuit.

Om met de ‘externe’ kosten te beginnen. Steenkool is nog steeds een belangrijke grondstof bij de productie van elektriciteit. Bij de verbranding van steenkool komt veel CO2 vrij. Die wordt niet netjes opgevangen, maar gedumpt in de lucht. Dat scheelt in de kosten. De kosten die niet worden betaald door de CO2 gewoon in de lucht te dumpen zijn de ‘externe’ kosten: de kosten van de opwarming van het klimaat, die vroeg of laat toch moeten worden betaald.

Dát centrales over goedkope steenkool kunnen beschikken komt onder andere door de ‘bloedkolen’ uit Colombia, waar het bloed aan kleeft van uitbuiting en grove schending van mensenrechten. Volgens PAX (waarin Pax Christi en het IKV zijn opgegaan) zijn in Colombia 55.000 boeren van hun land verdreven, waarbij 3000 doden vielen. (*)  NUON en ESSENT betrekken bloedkolen uit Colombia en zijn niet bereid om daarmee te stoppen. Ook E.ON, Electrakabel en Delta maken gebruik van bloedkolen.

Zouden de boeren in Colombia niet van hun land verdreven worden en zouden de arbeiders in de mijnen in Colombia het uurloon en de arbeidsomstandigheden krijgen die wij in Nederland voor onszelf normaal vinden, dan zouden de kolen uit Colombia een stuk duurder én onze energierekening een stuk hoger zijn. Zó hoog dat wij alles zouden doen om juist minder energie te gaan gebruiken.

Wat voor de bloedkolen uit Colombia geldt, geldt voor alle producten die wij spotgoedkoop kunnen kopen doordat ze goedkoop geproduceerd worden in arme landen door zowel de natuur als de lokale bevolking uit te buiten.

Wie zich sterk wil maken tegen toenemend energiegebruik en opwarming van het klimaat, tegen armoede en tegen schending van mensenrechten in Colombia en waar dan ook is het heel eenvoudig om actie te ondernemen.

Koop zo min mogelijk elektrische apparaten (ook geen elektrische fietsen en auto’s). Haal je stroom niet bij NUON en ESSENT en andere energieleveranciers die aan bloedkolen verdienen. Koop geen producten waarvan de productie op uitbuiting is gebaseerd. Bovendien: wat niet gekocht wordt hoeft ook niet te worden geproduceerd en dat scheelt energie.

(*) http://www.paxvoorvrede.nl/wat-wij-doen/campagnes/stop-bloedkolen
Zie ook: http://www.wijstoppensteenkool.nl/