Auteur: Redactie

CO2 uitstoot stadsverwarming opnieuw toegenomen

Uit de duurzaamheidsrapportages die Eneco stadsverwarming nu gepubliceerd heeft over de jaren 2020 tot en met 2023 blijkt dat de CO2 uitstoot per hoeveelheid geleverde warmte flink is toegenomen.

In de jaarverslagen vermeld Eneco niet wat de oorzaken daarvan zijn.
In het afgelopen jaar is de warmtepomp bij de rioolwaterzuivering in gebruik genomen. De warmte die daar geproduceerd wordt zal een uitstoot hebben van ca. 35 kg/GJth. De gemiddelde uitstoot van het warmtenet zal daardoor eerder stijgen dan dalen. Het gestelde doel van 18,9 kg CO2 uitstoot per GJth in 2030 komt daarmee verder uit het zicht.

Kwaliteitsverklaring

In de kwaliteitsverklaring van Eneco stadsverwarming die wordt gebruikt bij de BENG betekeningen voor nieuwbouw speelt de zgn. PEF de belangrijkste rol. Dat is de zgn. primaire energiefactor, oftewel het aandeel van fossiele energiebronnen in de warmteproductie. In 2023 was deze PEF ruim 10% hoger dan in de kwaliteitsverklaring vermeld staat.
In 2016 was er ook een situatie waarbij de waarden uit de kwaliteitsverklaring niet meer gehaald werden. Toen besloot de gemeente de kwaliteitsverklaring niet meer te accepteren.
Inmiddels heeft Eneco op 1 oktober 2024 per direct besloten geen nieuwe aansluitingen op het warmtenet meer te realiseren. Zolang dat besluit van kracht is heeft de kwaliteitsverklaring geen waarde meer.

Eneco stadsverwarming verdoezelt mega winst

Twee jaar geleden is de Stichting Klimaat030 begonnen aan een procedure bij de ACM om de financiele gegevens van Eneco stadsverwarming boven water te krijgen. Na diverse tegenslagen zijn we uiteindelijk door ACM in het gelijk gesteld. Voor de komende jaren (incl.2023) heeft Eneco een bindende aanwijzing gekregen om financiele cijfers voortaan te gaan publiceren.
Inmiddels heeft Eneco de jaarverslagen over 2021 en 2022 online gezet.
Na analyse van de cijfers konden we onze ogen niet geloven maar het lijkt er toch echt op dat de winst over 2022 geen “bescheiden” 10 miljoen bedroeg maar 190 miljoen euro.

Hoe zit dat in elkaar ?

Volgens Eneco veranderde de inkoopprijs van warmte in 2022 nauwelijks (+1%) ten opzichte van 2021:

Dat zou goed kunnen kloppen doordat Eneco lang vooruit warmte inkoopt. Dat blijkt o.a. ook uit een analyse van de ACM van 30 maart 2022.
Onder andere uit de zgn. duurzaamheidsrapportages konden we opmaken dat er een afname was van de hoeveelheid ingekochte en geleverde warmte met ca. 20%. Dat is goed verklaarbaar als gevolg van de oorlog in Oekraine waardoor mensen uit angst voor hoge rekeningen minder zijn gaan stoken. Het gasverbruik liep toen ook met ca 25% terug.
Deze 20% krimp tezamen met de bijna ongewijzigde inkoopprijs zou moeten betekenen dat de inkoopkosten aan warmte in 2022 eveneens met ca. 20% gedaald zouden moeten zijn. Maar niets is minder waar, deze blijken ruim verdubbeld te zijn.

Deze toename is onverklaarbaar. De inkoopkosten zouden niet meer dan ca. 120 miljoen hebben moeten bedragen. Dat is ruim 180 miljoen minder dan er in de boeken staat.
Ondertussen had Eneco eind 2021 de (variabele) tarieven per GJ warmte voor 2022 al met 78% verhoogd. Dat werd door de ACM toegestaan vanwege de hogere gasprijs. Uiteindelijk betekent het dat de winst over 2022 geen 10 miljoen heeft bedragen maar ca. 190 miljoen euro. Een megawinst met een rendement van 35% over het geinvesteerde kapitaal.

Utrechts Energie Protocol wassen neus ?

Naar aanleiding van 2 raadsmoties uit 2015 (“Utrecht koploper”) en 2017 (“Utrecht bouwt BENG”) heeft de gemeente Utrecht in 2020 het zgn. Utrechts Energie Protocol (UEP) in werking gesteld. Dit is een protocol dat voor veel geld is opgesteld door TNO en wat er voor moet zorgen dat nieuwbouw in Utrecht zo veel mogelijk energieneutraal wordt gerealiseerd. Alle nieuwbouwprojecten moeten in principe energie neutraal worden gerealiseerd. Maar als een ontwikkelaar meent dat dat onmogelijk is moet de ontwikkelaar dat onderbouwen.
In de database van EP-online hadden we al 900 recente nieuwbouwprojecten (ingediend na 1-1-2021) in Utrecht weten te vinden. Daarvan bleken slechts 9% aangemerkt te kunnen worden als energieneutraal. Dat vinden we wel erg mager en daarom hebben wij een WOO verzoek gedaan naar documenten met de onderbouwing waarom ca 500 woningen niet energieneutraal kunnen worden gebouwd.
Resultaat van het WOO verzoek was dat de documenten er niet zijn. En wel omdat de planontwikkeling van deze projecten allemaal gestart waren vóór de inwerkingtreding van het UEP. Hoewel alle vergunningaanvragen wel dateren van na de invoering van het UEP speelt dat voor de gemeente “per definitie” geen rol.

In diverse communicatie uitingen m.b.t. duurzaam bouwen wordt er door de gemeente met enige trots verwezen naar dit UEP.  Maar veel van de woningen die nu (7 jaar na de eerste motie !) nog gebouwd moeten worden gaan er voorlopig nog niet aan voldoen.

Eneco publiceert Duurzaamheidsrapporten

Naar aanleiding van een verzoek tot handhaving heeft Eneco de duurzaamheidsrapporten over de stadsverwarming gepubliceerd. Op grond van de Warmtewet  behoort Eneco op eigen beweging deze rapporten te publiceren maar weigerde dat tot nu toe te doen. Via een verzoek tot handhaving door St. Klimaat030 bij de ACM heeft Eneco dit nu alsnog met tegenzin gedaan.
In deze rapporten is informatie te vinden over de diverse warmtebronnen waarmee de stadsverwarming warm gestookt wordt. Als je ze wilt inzien zal je ze alsnog niet snel vinden op de website van Eneco. Daarom hebben wij ze ook maar op onze website gezet.

Duurzaamheidsrapportage warmtenet Utrecht-Nieuwegein 2020

Eneco duurzaamheidsrapportage grote netten 2021

Eneco op de vingers getikt

De Reclame Code Commissie (RCC) heeft onlangs geoordeeld dat Eneco niet meer mag beweren dat de nog te bouwen warmtepomp in Overvecht 10.000 (of zelfs 20.000) woningen zal verwarmen. En Eneco mag ook niet meer beweren dat het gasloze warmte betreft. Deze beweringen stonden onder meer begin dit jaar nog op de website van Eneco.

Direct na het indienen van de klacht had Eneco het aantal zelfs verhoogd naar 20.000 woningen. Eneco heeft de website op dit punt inmiddels aangepast en vermeld geen aantal woningen meer.
Dit is het resultaat van een klacht van onze stichting bij de RCC.
Daarnaast mag Eneco ook niet meer beweren dat een woning met stadsverwarming 60% minder CO2 uitstoot dan een woning op gas. Deze bewering staat onder meer op de website en op het zgn. warmte-etiket dat (op papier) naar alle aangesloten verbruikers op het warmtenet wordt verzonden.